Từ tuổi dậy thì đến khi mãn kinh, kinh nguyệt là một phần trong cuộc đời
người phụ nữ thế mà nghịch lý là nhiều phụ nữ lại hiểu biết rất ít về
kinh nguyệt. Vì sao có máu kinh? tại sao đau bụng kinh? hiện tượng
kinh nguyệt không đều là do đâu hiện tượng tự
nhiên này mọi phụ nữ đều nên biết.
Mỗi lần hành kinh mất bao nhiêu máu?
Máu kinh từ tử cung chảy ra, do bong lớp nội mạc, lượng máu kinh khác
nhau tùy từng phụ nữ và tùy từng tháng, dao động từ 5ml đến 25ml.
Vì sao có máu kinh? Máu chảy ra từ nội
mạc tử cung hay nói chính xác hơn là do sự bong lớp nông và có chu kỳ
của nội mạc tử cung, là hệ quả của những thay đổi về hormone vào cuối
chu kỳ kinh.
Mỗi chu kỳ kinh có thể có 4 giai đọan rệt. Giai đọan
đầu gọi là giai đoạn nang noãn. Trong giai đoạn này hormon estrogen được
tiết ra với số lượng tăng dần; những hormon này làm cho lớp nội mạc tử
cung dầy lên và số lượng các mạch máu cũng tăng lên. Cũng trong thời
gian này, một noãn phát triển ở buồng trứng, đạt đến mức trưởng thành và
được phóng ra. Giai đoạn này gọi là giai đoạn phóng noãn; noãn di
chuyển trong vòi trứng (còn gọi là vòi Fallope), tiến về tử cung, nơi đã
có những thay đổi để chuẩn bị đón noãn. Từ khi noãn được phóng ra,
lượng hormon estrogen bắt đầu giảm dần trong cơ thể nữ.
Giai đoạn 3 gọi là giai đoạn hoàng thể hay giai đoạn
tiết ra hormon progesterone; có đặc trưng là thể vàng (phần vỏ của nang
noãn sau khi noãn đã phóng ra) tiết ra một hormon khác là progesterone.
Hormon này cũng có nhiệm vụ chuẩn bị tử cung để trứng làm tổ nếu như
noãn được thụ tinh (đã kết hợp với tinh trùng). Để giúp cho sự làm tổ
của trứng, tử cung phải ứ máu, phát triển mô, có nhiều chất đường và
protein... Nhưng nếu noãn không được thụ tinh trong nững ngày đi qua vòi
trứng thì chính hormon progesterone cũng bắt đầu giảm. Cuối cùng noãn
không được thụ tinh sẽ tiêu tan và lớp nội mạctử cung dầy lên sẽ bong
ra. Toàn bộ chất liệu bong ra được gọi là máu kinh chảy ra ngoài, qua cổ
tử cung và âm đạo. Cho nên giai đoạn 4 là giai đoạn hành kinh.
Sau bao lâu kể từ lúc phóng noãn sẽ ra kinh?
Ngày đầu tiên của chu kỳ kinh nguyệt tương ứng với ngày hành kinh đầu
tiên. Và ngày cuỗi của chu kỳ kinh là trước khi kỳ kinh sau diễn ra. Dù
số ngày giữa 2 kỳ kinh là bao nhiêu thì các kỳ kinh vẫn xảy ra sau khi
phóng noãn được 14 ngày. Ngược lại, quãng thời gian trước khi phóng
noãn không cố định.
Tần suất của chu kỳ kinh và mỗi kỳ hành kinh kéo dài bao lâu?
Có bao nhiêu phụ nữ thì có bấy nhiêu kiểu chu kỳ kinh nguyệt. Chu kỳ
kinh có thể thay đổi từ 20-40 ngày (quá 45 ngày gọi là kinh thưa). Đa số
phụ nữ có chu kỳ kinh từ 26 đến 34 ngày, khoảng một phần 3 phụ nữ có
chu kỳ kinh 28 ngày. Số ngày hành kinh cũng khác nhau tùy từng người và
từng tháng, trung bình từ 2 đến 7 ngày.
Tại sao phụ nữ cảm thấy đau vào những ngày trước và trong khi hành kinh?
Gọi là kinh đau khi có những cơn đau trước và trong những ngày đầu của
hành kinh – nhất là mấy ngày đầu – khi đó một số phụ nữ có những cơn đau
quặn ở bụng dưới. Đau là do cơ tử cung co thắt để đẩy noãn không thụ
tinh, những tế bào và máu của nội mạc ra ngoài (chính máu đó đã nuôi
dưỡng noãn).
Vận động thể chất đều đặn có thể giúp giảm những cơn
đau quặn. Tắm nóng hay chườm nóng (ở bụng hay ở lưng) cũng có thể làm
cho giảm bớt sự co bóp cơ. Cũng có thể dùng một số thuốc giảm đau. Tuy
nhiên, hành kinh đau cũng có thể có nguồn gốc thực thể (ví dụ như bị lạc
nội mạc tử cung...). Cần được thầy thuốc khám và xác định.